ગઈ તારીખ ડિસેમ્બર 16 2016 હું મોરિસસ્ટાઉન ટેનેસીના સિનિયર સિટીજન સેન્ટરમાં ગયો હતો . મને સેન્ટરનનું વેન લેવા આવ્યું હતું . મને લીધા પછી એ એક બાઈને લેવા ગઈ . આ બાઈ પીળાશ પડતા ગોરા રંગની હતી . એના વડવાઓ ફ્રાન્સથી આવેલા હશે . તે એક વિશાલ હાઉસમાં એકલી રહેતી હતી . એનું ઘર ઊંચાઈ ઉપર હતું . એના ઘર પાસે ઉભા રહીને નજર નાખો તો જ્યા સુધી તમારી નજર પહોંચે ત્યાં સુધી એકેય મકાન દેખાય નહિ તેમજ ખાસ કોઈ ઝાડવું પણ નજરે ચડે નહિ . ઘાસની લોન મોવર કરેલી ઊંચા નીચી જમીનજ દેખાય . એને લેવા આવેલું વેન એના બારણાં વગરના ખુલ્લા ગરાજમાં ઉભું રહ્યું હોર્ન વગાડેલું નહીં . પણ વેનના આગમનના અવાજ થી મલીસા સમજી ગઈ કે મને લેવા માટે વેન આવ્યું છે . મલિસા ઘર બહાર નીકળી અને વેનમાં બેસવા ગઈ . ડ્રાયવરે એક પગથિયાં જેવું મૂકી રાખેલું , એના ઉપર ચડીને તે ઉતરી અને તે વેનમાં સીટ ઉપર પોતાની મેળે બેસી ગઈ અને સીટ બેલ્ટ બાંધી લીધો એના પાસે લાકડી હતી . પણ એ લાકડીના ટેકાથી ચાલતી નોતી ક્યારેક લાકડીને જમીનને અડાડતી હતી . ડ્રાયવરે મને કીધું કે મલિસા 103 વર્ષની ઉંમરની છે . . ચશમા પહેરે છે . કાને બરાબર સાંભળે છે પોતાને ખાવાનું જાતે કરી લ્યે છે . જોકે આ દેશમાં સુપર માર્કેટમાં બધું તૈયાર મળતું હોય છે . ખરીદી કરવા માટે એના ઓળખીતા પારખિતા મદદ કરે છે . સેન્ટરમાં પહોંચ્યા પછી તે વૅનમાંથી ઉતરીને સેન્ટરના હોલમાં પોતાની જાતે ગઈ અને પોતાની ખુશી ઉપર બેસી ગઈ તેને જમવા માટે સેન્ટરના કર્મ ચારી અલ્પ આહારની થાળી તેની આગળ મૂકી ગઈ . જમી લીધા પછી બિંગો રમવા માટેનું કાર્ડ તેને કોઈ આપી ગયું અને તે બિંગો રમી . તેનું શરીર હાડકા ઉપર ચામડી મઢેલું હતું , હાડકા અને ચામડી વચ્ચે માંસ નામનુંજ હશે એટલે તેના શરીરની ચામડીયો કરચલીઓ વાળી હતી . અવાજ બહુ ધીમો હતો પણ સ્પષ્ટ સમજાય એમ હતો . મેં મનોમન શુભેચ્છા પાઠવી કે મલિસા બેન તમે તંદુરસ્તી સાથે ઘણું જીવો .
એક દિવસ અમને મોરિસટાઉનના એક પાર્કમાં લઇ ગયો હતો . જેનો ફોટો અગાઉ આતાવાણીમાં મુક્યો છે . ભૂલથી પણ મારા સામું જોવાય જાય તો મારી પ્રપૌત્રી ઝિયા કે જેને હું રણચંડી કહું છું . તે પોતાની આંખો પોતાના વાળથી ઢાંકી દેતી હતી . તે gianna પોતાના ભાઈને આઘો ખસેડી ફોટો પડાવવા મારી બાજુમાં ઉભી રહી ગઈ . હું એને ज़िया ضیا નામથી બોલવું છું , જે મૂળ અરબી ભાષાનો શબ્દ છે . જેનો અર્થ સૂર્ય પ્રકાશ , અથવા પ્રકાશ , રોનક થાય છે ,
એકદી અમે સહુ pigieon park નામના ગામના આઇલેન્ડના નામે ઓળખાતા સ્થળે ગયા . અહીં ઘણી બધી જુદીજુદી વસ્તુઓની દુકાનો હતી . એક શાંતા નો વેશ પહેરી બેઠો હતો . બાળકોને એની પાસે ફોટો પડાવવા ઉભા રાખે અને બાળકોના માબાપ ફોટા પાડવા વળી બાઈને પૈસા આપે . મારી સાથે શાન્તાએ હસ્ત ધુનન કર્યું . અને મને લીધી કે તમે પણ કાલે શાંતાનો વેશ પહેરી ઉભા રહી જાઓ તમને પણ ફોટોપડાવવા માટેના ભાગ્યમાં હશે એટલા પૈસા મળી રહે શે . ફોટો પાડવા વાળી કહે પણ એને કપડાતો શાંત જેવા મળી રહે પણ શાંત જેવડું પરત ક્યાંથી કાઢવું ? સાંભળીને શાંતા બોલ્યા આઠેક મહિના વહેલી ખબર તો કોઈ સેવાભાવી છોકરીને કહેત તો તે પેટ મોટું કરી આપત શાન્તાની વાત સાંભળી અમે અને બીજા કેટલાય માણસો હસી પડ્યા .
ગામનું નામ તો piegieon paark હતું પણ ગામ અને આજુબાજુના વિસ્તારમાં ક્યાંય કબૂતર નોતું જોવા મળતું નોતું કેમકે કબૂતર ચરકીને ઘર બગાડે છે . એટલે એનો નાશ કરી નાખવામાં આવ્યો છે . અમારી બાજુ કબૂતરને ચણ અને ગાયોને કપાસિયા ખવડાવવા માટેનો ધર્માદો કરે છે . શાયર નિંદા ફાજલીની મા કહેતી કે કબૂતર સૈયદ હોય છે . એને મરાય નહીં . દેશીંગાના દરબાર બાબી મુસલમાન હતા . તેઓ હોલાં ને મારતા પણ કબૂતરને નહીં , વાળા અટકના કાઠી હરણનો શિકાર ન કરે સુવરનો શિકાર કરે મનુ સ્મૃતિમાં પાળેલાં ભૂંડ અને પાળેલાં કૂકડાં ખાવાની ના પાડી છે પણ જંગલી સુવર અને જંગલી કૂકડાં ખાવાની હા પાડી છે . યહૂદી અને મુસલમાન માટે સુવરનું માંસ વર્જ્ય છે ,
મંદિરમાં જોડા પહેરીને નો જવાય જોડા ભલે રબ્બરના હોય પણ મઁદિરમાં નગારાં તબલાં રહી શકે ભલે એ કમાવ્યા વગરના ચામડાના હોય .
આ બધાં મનના કારણ છે , મન માને ઈ સાચું અનમાન્યુ ફોક , ઈને ઈન ચામડાના પગરખાં અને ઈ ચામડાની બોખ
ગુજરાતી પ્રતિભા પરિચય – નવા પરિચય
આતાવાણી 