Monthly Archives: જુલાઇ 2016

आताश्रीका हरजाई कविताका भाग #

सबकोई सहायक सबल जनोके  निर्बलको न  सहाई
पवन झगावत  अगन ज्वाला  दीपक देत बुझाई   …संतो भाई   ..३१
अपसरकि आशासे  बूढ़ा तपस्या करने जाई
अप्सरा न आई ठंडी  आई  सख्त जुकाम हो जाई  ….संतो भाई   ३२
जब तक रहो दुनियामे ज़िंदा:काम करो मेरे भाई
इतना ज्यादा :काम न करना  काम तुझे खा जाई  …संतो भाई   ..३३
लिखना पढ़ना काव्य बनाना येतो है चतुराई  
काम क्रोध अरु मनबश  करना अति कठिन है भाई   …संतो भाई   ३४
 समदरको मीठा करदेना कार्य कठिन संतो साईं
अपने आपको मीठा करनेमे है अति कठिनाई  ..संतो भाई  ३५
प्रेमका रस्ता बहुत कठिन है पूरा न होने पाई 
फंस गया मजनू घोर जंगलमे फरहाद न पर्वबत  लाई ..संतो भाई  .. ३६
गर्भमे था जब तू माताके रक्षा  करती माई
बीबी बच्चे पैदा हुवे तब माको दिनी विदाई    …संतो  भाई  ३७
भक्ति अंतकाल  काम आएगी  बात अच्छी बतलाई
परवश होके मरते देखे  काम न आई भक्ताई  …संतो भाई  ३८
चडस शराबकी बुरी आदत  है  जल्दी न छूटी जाई
उसका संग करने वालोको  जल्द क़ज़ा ले जाई  ..संतो  भाई  ३९
अच्छे काम करो दुनियामे  इच्छो सबकी भलाई
  दिन जनोंको  मदद करो तुम  छोडो दिलकी बुराई   …संतो भाई  ४०
निहाँ रख अपने लुत्फको  बाबा किसे कहो हरसाई
हासिद तो जल जाएंगे  लेकिन तुझको देंगे जलाई   …संतो भाई  ..४१
गरजके दोस्तों हो जाते है  गरज पतेचले जाई
सच्चा दोस्तजो होगा तेरा साथ रहेगा सदाई  …संतो भाई। .४२
प्रेमका तन्तु अति नाजुक  है  मत तोड़ो झटकाई
तुटनेसे  फिर जुड़ता नहीं है  जुड़े तो गाँठ पडजाई   …संतो  भाई  ४३
नंगा भूका  सो रहताथा  जब थी तुझे  गरीबाई
अब वो दिन   तेरे  पलट  गए है  मत करना कंजु साईं   ..संतो भाई   ..४४
शेरको दण्डवत  प्रणाम करें और  चूहा डराने जाई
ऐसे भी इन्सान होते है  लोमड़ी जैसे भाई   ..संतो भाई  ४५
पतिव्रता पहने  टूटे वस्त्र  वैश्या सुभट सोहाई
दूध बेचनको  घर घर भटके  बैठे  मद्य  बिकाई  ..संतो भाई  ..४६
कंप्यूटरमें  लिखता था   तिन  भाषामें कविता बनाई
गिर  पड़ा   सीमेंट  कॉन्क्रीट  ऊपर  hip की  हड्डी टूट जाई  ,,,संतो  भाई   ४७
बगैर  मरजिके यहां  हैयात  मुझे ले आई 
न होगी मेरी  इच्छा  फिरभी  एक दिन  क़ज़ा  ले जाई  …संतो भाई  ४८
पराधीनको  सुख नहीं मिलता  याद रख्खो  मेरे भाई
चन्द्र  शंकरके सर पर रहता  पतला होता जाई  ..संतो भाई    ४९
चित्ता मुर्दा  मनुष्य देहको आगमे देती जलाई  
चिंता ज़िंदा : जिस्म बशरको  धीरेसे  देती जलाई   …संतो भाई  ५० 

आताश्रीकि हरजाई कविताका भाग #२

प्रभाशंकर  जोशी उमरमे छोटा था मेरा वो भाई
कठिन समस्या हल करके वो  अफ्रीका अमेरिका जाई   ….सन्तोभाई   ११
  पानी  भरकर बर्तन  सरपर  दौडकि हुई  हरिफाई
 जवां लड़कियां  पीछे रह गई  भानु पहली आई   …सन्तोभाई  १२ 
पानीका  झग़डा पोलिस लाइन में   होताथा  मेरे भाई
दल्पतरामने भानुमतिकि  नलसे दोल हटाई   …सन्तोभाई   १३
रणचण्डी  बन भानुमतिंे ने  अपनी दोल उठाई
दलपतरामके  सरमे ठोकी  लहू लुहान हो जाई  ….सन्तोभाई   १४
अब वो भानु चल नहीं सकती  निर्बल  होती जाई
अपने हाथों  खा नहीं  सकती कोई खिलावे तो खाई   …सन्तोभाई  १५
दो हज़ार सात अगस्तकि  जब दूसरी तारीख  आई
इस फानी दुनियाको  छोड़के भानने लीनी विदाई   …सन्तोभाई    १६
भानुमति  जब स्वर्ग गई तब उदासीनता  छाई
गोरी  लड़की आन  मिली तब(परवरदिगारने  मेरी मायूसी  हटानेके  लिए  भेजा) मायूसी चली जाई। ..सन्तोभाई  …१७
नंगे पाऊ बकरियां  चराई  कॉलेज डिग्री पाई
कोलगेटने  उसकी बुध्धि  परख कर नई नई शोध करवाई   …सन्तोभाई  ..१८
घरमे बैठके लिखता पढ़ता यार्डमे  करता सफाई
सुरेश जॉनीने  उसकी कलाको  मुल्क मशहूर  करवाई   ..सन्तोभाई   ..१९
गोरधन भाई पोपटने एक दिन सिंहण मार गिराई
जब गोरधन भाई निर्बल  हो गए थे  मख्खी  उड़ाई न जाई  …संतो भाई   २०
एक गुजराती पटेल सपूतने   श्रीजीसे  माया लगाई 
श्रीजी  आके  ह्रदय बिराजे तब कई मंदर  बन जाई  …संतोभाई   २१
भगवान एक्टरने अपनी अलबेला  मूवी बनाई
नाम कमाया  दाम कमाया अंत करुण हो जाई  …सन्तोभाई   २२
ग्रीस देशके  सिकन्दरको समयने जित करवाई
जब गयथा छोड़के दुनिया  खाली हाथों   जाई  …सन्तोभाई   २३
स्टेशन ऊपर नरेंद्र मोदी बेचता था वो चाई 
समयने उसको साथ दिया तो  वडा प्रधान  बन जाई  ..संतो भाई   २४
काले कर्म तुनेबहोत किए थे  जब थे बाल काशाई   .
अब तुझको  सुधरजना  होगा बालने सफेदी दिखाई   …संतो भाई  २५
देख तपस्या  विश्वामित्रकी  इंद्रको इर्षा  आई
इन्द्रने  भेजी अप्सरा  मेनका  तपस्या  भंग  हो जाई  ..सन्तोभाई   २६
ऋतुमती  मेनका ऋषिको भेटि  जोरसे बाथ भिड़ाई
मेनका ऋषि विश्वा मित्रसे गर्भवती   हो जाई  …सन्तोभाई   ..२७
शकुंतलाका  जन्म हवा तब  ऋषिको देने आई
ऋषिने साफ़ इनकारकिया तब  कण्व  मुनिके पास जाई  …सन्तोभाई  ..२८
छोटी शकुंतला  कण्व मुनिके आश्रममें  जब आई
कामधेनुका दूध पि करके  जल्द जवां  हो जाई  …संतोभाई   …२९
जवां शकुंतला  फुलवाडिमे  फूल चुँटनेको जाई
हवा आकर्षित  राजा दुष्यंत  गांधर्व  लग्न हो जाई  …संतोभाई   ..३०

भक्ति अंत काल काम आएगी बात अच्छी बतलाई ,परवश होके मरते देखे काम न आई भक्ताई


हड्डी मेरी टूट जानेके बाद अशक्ति आई  ,हौसलातो   है  मुझको यारो शरीरमे शक्ति नाई
आजकलके युवको  क्या करते है  ज़िंदगी भरमे कमाई   ,डिग्री लेते नौकरी  करते पिंशन  खाके मरजा ई
क्यारी बनाके केसरकि उसमे पिस्ता डाला  जाई   ,अंगूरी रसका पानी पिलाओ  प्याजकी गंध न जाई

मासर का  कभी गर्व न करना  न करना अदेखाई   ,ये है  तेरे जनि दुश्मन  धीरेसे  खा जाई
पडोशी तक पहचाने नहीं  जगमे कैसी बढ़ाई   ,साहसका कोई काम न किया हो  फोगट जिनगी गवाई
 जीनकारी  मार फाड़ और चोरी जैसी बुराई  ऐसे कुकर्म  छोड़ देनेसे  अपनी होगी भलाई
खार चुभनेसे  सारी जमिनको चमड़ा कैसे मढ़ाई   ,चमडकि जूती पहनो  वो खारसे  देगी बचाई
सिर्फ अपनहि ख्याल करके जिए  तो हम क्या  जिए भाई   ,ज़िंदादिली का तकाज़ा  एहै  ोरोके लिए जीते जाई
वामन  बनके   बलिराजासे प्रभुने किनी गदाई  ,कायनात लीनी तिन कदमोमे नाम  वामन रह जाई
अति बरिस्का बरसना न अच्छा  अति अच्छा  न धुप भाई   ,अति बशरका  बोलना न अच्छा  अति भली न चुपकाई 
फुलको खबर है मरजनेकि फिरभी हस्ते जाई  , मर्दुमको  मालुम है मरना रोकर जीवन बिताई 
ہدڈی میری ن ٹوٹ جانیکے بعد اسوھکتی ای  
حوصلہ    ہے   مر  ا     دل  مے  یارو   شریرنے  تکت  گواہی
 آجکلکے یوک  کیا کرتے ہے  زندگی بھرمی کمائی  ،  ڈگری لیتے  نوکری کرتے پنشن خاکے مر جی
کیاری بناکے کسرکی  اسمے پستا ڈالا جائی  انگور رثکا پانی پلاؤ  پیازکی گندہ ن جی
مصرکا  کبھی گرو ن کرنا نکرنا ادکھائی یہ ہے تیرے   جانی  دشمن  دھرسے  کھا جی
ہمسایہ پہچانے نہی  تو جگمے کیسی بدھi  ا     سہاسکا  کوئی کام کیا نہ ہو فوگٹھ زندگی گواہی
زنکاری مار فاد ور چوری جیسی برائی ایسے ککرم  چھوڈ دینےسے اپنی ھو چبھں  اپناہی   
وامن بنکے بلیراجسے  پربہنے کنی گدائی  کاینات لینی ٹن کدمومے  نام وامن رہ جی
اتی باریسکا  برسانا ن اچچھ اتی اچچھ دھوپ    نے  اتی بشر  کا بولنا ن اچچھ  ن اچھچھی چپکے      فلوکو خبر  ہے مرجنیکی  fi٩r بھی ہستے جی  مردمکو مالم ہے  مرنا فربہی ہستی جی   
 

आताश्रीकि हरजाई कविताका भाग #१

पलवन्ते पसतरा  निरे मानवा :  घ्ननन्ति   राक्षसांन 
कपय :  कर्म कुर्वन्ति  कालस्य कुटिला गति :
समय  समय  बलवान है  नहीं पुरुष बलवान
काबे लुंठी गोपिका  यही अर्जुन यही बान
 अब में जो भजन लिखने जारहा हुँ वो  संत तुलसी दासजिका भजन  “भजो  मन राम चरण सुख दाई   ”  और भक्त कवि सुरदसका  भजन  “नाथ कैसे गजको  बंध  छुड़ायो ”  इस ढंगसे  गाया जा सकेगा   .
संतो भाई  समय बड़ा हरजाई   समयसे कौन बड़ा  मेरे भाई
संतो भाई समय बड़ा हरजाई   ….१
राम अरु लछमन  बन बन भटके संगमें  जानकी माई
कांचन मृगके पीछे दौड़े  सीता हरण  कराई  ….संतो भाई  ….  २ 
सुवर्ण मयि ंलंका रावनकी   जाको समंदर  खाई
दस मस्तक बिस भुजा कटाई  इज़्ज़त  खाक मिलाई  ….सन्तोभाई      ३ 
राजा युधिष्ठिर  द्यूत क्रिडामें   हारे अपने भाई
राज्यासन  धन सम्पति हारे  द्रौपदी  वस्त्र हराई  …संतो भाई    ..४
योगेश्वरने  गोपी गणको  भावसे दिनी विदाई
बावजूद  अर्जुन था  रक्षक बनमे गोपी लुंटाई  …सन्तोभाई .५
जलाराम की  परीक्षा करने प्रभु आये वरदायी 
साधुजनकि  सेवा करने पत्नी दिनी वीर बाई  …सन्तोभाई  ..६
आजादीके लिए बापूने  आ हिंसक लदत चलाई
ऐसे बापूके सीने पर हिंसाने  गोली चलाई  ,, संतो भाई  ७
देशिंगा दरबार नौरंगसे गदा निराश न जाई
समा पलटा जब उस नौरंगका बस्तीसे भिक मंगाई  …संतो भाई   ८
 विक्रमके दादाकि तन्खा   महकी बारा रुपाई
 विक्रम  खुदकी एक मिनितकि बढ़ कर बारा रुपाई   …संतो भाई   ९
तान्याकी  ग्रेट  ग्राण्ड मधरथी  नामकी जवेर बाई
हज़ारो नग़में उसकी जुबां पर कैसे  हो हरी फाई। …संतो भाई   १०

ઘરડે ઘડપણે આતાને પાકે ઘડે કાંઠા ચડાવવા પડ્યા . ઈંગ્લીશ ભણવા નિશાળે ગયા .

Old-Love-Photo-of-a-Woman-and-Man-Standing-in-Yard-A339

 મેં  1969  માર્ચની 19  તારીખે   અમેરિકાની ધરતી ઉપર પહેલ વહેલો પગ મુક્યો  . અમેરિકા આવતા પહેલાં મારા નાના દીકરા સતીશે મને  પહેલી  અને બીજી   a b c d   શીખવી   , અમેરિકા આવ્યા પછી મારા ભાઈની  ગોરી પત્ની  એલિઝાબેથે  મને ઈંગ્લીશ ભણાવવાનું શરૂ કર્યું   , બોલવાનું  પણ મને બહુ યાદ રહેતું નહીં   . એટલે મારી શિક્ષિકા  એલિઝાબેથ મને કહે  બ્રધર  તમને મેં હમણાં શીખવ્યું હતું  , અને તમે ભૂલી ગયા   , એટલે એક વખત મેં મારા ભાઈને કીધું  જે સોનું કાન તોડે એ સોનું હું પહેરવા માગતો નથી  . હું ભૂલી જાઉં એટલે એલિઝાબેથને કંટાળો આવે છે  . અને એ મને નથી ગમતું  માટે એલિઝાબેથને કહે  મને  શીખવવાની માથાકૂટ પડતી મૂકે   ,અને મને અહીંના રીત રિવાજ શીખવે  ,  પછી એલિઝાબેથ  મને કહે બ્રધર  તમને બાયડી  ભેટવા આવે છે અને તમે છટકો છો  .  એ તો બાયડીયુને  અપમાન જેવું લાગે માટે જ્યારે તમને બાયડી  બાથ ભરવા આવે ત્યારે તમારે પણ એને બાથ ભીડવી   એ ચુંબન કરેતો તમારે પણ સામે ચુંબન કરવું  . પણ રૂડા પ્રતાપ પ્રિન્ટીંગ પ્રેસમાં  મારી સાથે કામ કરતી યુવતીઓનો કે જેઓ મારી મશકરી કરતી ગયું અને ઈંગ્લીશ  બોલતા સમજતા શીખવતી ગયું  . જેમ સુરતી  બીભત્સ  શબ્દોની કોઈ અસર નહીં એમ મને  અમેરિકન છોકરિયુંની મશ્કરીની કોઈ કિંમત નહીં    . પણ બન્યું એવું કે  મારી કોરી પાટી ઉપર  અમેરિકન અક્ષરો પડયા એટલે જ્યારે આપણા  ભારતની કોલેજની ડિગ્રી વાળા ની ઈંગ્લીશ અહીંના લોકોને  સમજતા વાર લાગે પણ મારી  ઈંગ્લીશ સમજી શકે  . આપણા લોકો બોક્સ  કહે તે નો સમજે પણ હું બાક્સ  કહું એટલે સમજી જાય  .
હું કામચલાવ ઈંગ્લીશ  અમેરિકાના વર્ષો પછીના વસવાટથી  શીખી ગયેલો  . અને હું એરિઝોના રહેવા આવ્યો  .  ત્યારે હું રિટાયર્ડ થઈ ગયેલો  . એક મારા મિત્ર અશોકની મા મુંબઈથી  અહીં આવ્યા તેલો દેશમાં ઈંગ્લીશ ભણેલાં  પણ તેમને બોલતા ફાવે નહીં   ,એકદી મને અશોકે કીધું કે કાકા અહીં  પરદેશી લોકોને ઈંગ્લીશ  શીખવવાના કલાસો ચાલે છે  . અને શીખવા માટેની કોઈ ફી  હોતી નથી  . તો તમે એવી સ્કૂલ ગોતી કાઢો ને ? તો મારી બા ભણવા જાય   . મેં સ્થળ  શોધી કાઢ્યું   . અને અશોકને વાત 
કરી તો અશોક મને કહે  કાકા તમે પણ મારી બા સાથે જતા જાઓ તો મારીબાને  તમારો સથવારો રહે   . હું તમને પણ મારી બા સાથે  નિશાળે મૂકી જઈશ અને પાછો તેડી પણ આવીશ  . પાછી હું ભણવા જવા માંડ્યો અહીં  વધુ પડતા મેક્સિકન  માણસો આવતા એમાં છોકરીયું  વધારે આવતી   . એક  જોર્ડનની અરબ  છોકરી  અને કટારનો   અરબ આધેડ ઉંમરનો પુરુષ આવતો  . બે સ્ત્રીઓ ઈરાનની આવતી જેમાં આધેડ વયની હતી તે મુસલમાન હતી પણ તે ઈરાની સ્ત્રીઓની જેમ  માથું , કાન , કે ગળું  ઢાંકતી નહીં   . બીજી જુવાન આર્મેનિયન ક્રિશ્ચિયન છોકરી  આવતી   .એક રૈ નામની 6 ફિટ ઉંચી  બુદ્ધિસ્ટ  ચીની છોકરી આવતી   . એ મને પોતાની પાસે બેસવાનો આગ્રહ રાખતી   .હું મોડો આવું તો તે મારી ખુરસી ખાલી રાખતી   .  એક રૂમિકો નામની 16 વર્ષની સુંદરી  જાપાનની આવતી એપણ બુદ્ધિષ્ટ હતી  . થોડા દિવસમાં એક ઈરાનની  છોકરી આવવા માંડી   . તે છોકરીની વાત એવી છેકે  તે ઈરાનથી નોર્વે ગયેલી તેને નોર્વેની  ભાષા આવતી હતી અને તે નોર્વેની પોસ્ટ ઓફિસમાં નોકરી પણ કરતી હતી  .  તે કુંવારી માતા  એક દીકરીની મા  હતી  . ઈરાનમાં કુંવારી માતાને  મારી નાખવાનો કાયદો છે  . ફારસી અને ઉર્દુની લિપિ સરખી હોય છે  .મેં તેને તેનું નામ પૂછ્યું   . તેને પોતાનું નામ કીધું પણ હું તેનો ઉચ્ચાર  બરાબર કરી નોતો શકતો  પછી મેં એનું નામ ઉર્દુમાઁ લખ્યું એટલે    એ બોલી બરાબર છે  .
મનુષ્યોના કાયદા પરમેશ્વરને માન્ય નથી   . પરમેશ્વરના  કાયદામાં સ્ત્રી  યોગ્ય સમયે ઋતુમાં આવે  પછી એ પુરુષના સંયોગથી  ગર્ભવતી બને એને બાળક ઉપર પ્રેમ જાગે  અને બાળકનો ઉછેર પણ પ્રેમથી કરે  .  પછી પુરુષ  માણસોના  બનાવેલા  વાડાનોજ  હોવો જોઈએ એ જરૂરી   નથી  ઈરાનમાં પોતાનો મુસ્લિમ ધર્મ છોડે તો એને મારી નાખવાનો કાયદો છે  .આ છોકરી ગર્ભવતી બની   .સાથે નોર્વેનો વિસા પણ પૂરો થતો હતો   . એંજો ઈરાન પાછી  જાય તો એને મારી નાખે  એટલે એ અમેરિકન એમ્બેસીમાં ગઈ અને આ દિન દુખિયાના  બેલી અમેરિકાએ એને આશરો આપ્યો  .  અને અમેરિકા ભેગી કરી દીધી  .  તે છોકરીને ધર્મ ઉપર જરાય શ્રદ્ધા નથી  . પણ એ  નામનો ઇસ્લામ ધર્મ પાળવો પડે છે  .તે કહેતી હતી કે  મને હિન્દુ લોકો બહુ ગમે છે  . એક કોઈક મુસલમાન શાયરનો શેર છે કે
बाज़ आये हमतो ऐसी मज़हबी     ताउनसे  से 
इंसानों का  हाथ तर हो  इंसनोके खुनसे    બાજ આવવું = કંટાળી જવું  ,ત્રાસી જવું   મજહબી = ધાર્મિક
તાઉન  = પ્લેગ  , મરકી  , ચેપી  રોગ 
ભાવાર્થ  == એવા  મરકી  જેવા    ધર્મથી  હું ત્રાસી ગયો છું   કે જેમાં  મનુષ્યના લોહીથી મનુષ્યના હાથ ખરડાયેલા હોય
 એક શેર  સારે જહાં સારે  જહાં  અચ્છા બનાવવા વાળા ઇકબાલનો શેર છે કે
बिठाके अर्श पर रखा है तूने ए  वाइज़
खुदा क्या है  वो है जो बंदोसे  एहतराज करे    મતલબ   ઇકબાલ  ધર્મોપદેશકને કહે છે કે  તારા કહેવા પ્રમાણે  ખુદા  સૌથી  ઊંચા  આઠમા  આકાશ  ઉપર  રહે છે  . એવો તે ખુદા કેવો કે જે  ભક્તોથી  , સેવકોથી  ભાગતો ફરે  ?